O Mehseti Gandżawi.

Jedną z niezwykłych mieszkanek Gandży była Mehseti Gandżawi (azerb.: Məhsəti Gəncəvi). Poetka, śpiewaczka i szachistka żyła na przełomie XI-XII w. 

Gandżańska Safona

Ten wpis będzie dedykowany Mahseti Gandżawi. Niezwykłej kobiecie, która zapisała się w historii literatury. Rafeal Husejnov, który napisał książkę o niej, określił ją jako Azerbejdżańską Safonę. Pisała ona swoje dzieła w języku perskim. Znana była także z swojego zamiłowania do szachów. Jej niezależności i zainteresowania mogą wydawać się niezwykłe nawet na tle dzisiejszej sytuacji kobiet i dziewczyn w Gandży. 

O twórczości. 

Głównym tematem twórczości Mehseti Gandżawi jest miłość i jej różne barwy. Od spełnienia i radości w niej, ale także poetka opowiadała o tęsknocie i rozpaczy po rozłące z ukochanym. Czerpała motyw z codzienności. W jej twórczości pojawiali się sułtani, ale również rzemieślnicy i zwykli mieszkańcy Gandży. Można także odnaleźć w utworach odniesienia do sufizmu, mistycznego nurtu w Islamie.

Mehseti tworzyła przede wszystkim ruba'i. To jest krótki, czterowersowy utwór, w którym pierwsza, druga i czwarta zwrotka zachowuje generalny rytm. Tą specyficzną metrykę miał wymyślić Rudaki w X w. i wprowadzić ją do perskiej literatury. Zainspirował się on rymowankami dzieci, które używały je do zabawy. Oprócz ruba'i Mehseti także pisała git'as, czyli fragmenty.

Pamięć o Mahseti w Gandży.

W Gandży powstało centrum imienia Mehseti Gandżawi (Məhsəti Gəncəvi Mərkəz). Informacje o poetce odnalazłam właśnie w tamtejszej bibliotece. Co ciekawe znajdowała się tam polskojęzyczne wydanie książki R. Husejnowa Również w centrum poetki znajdują się obrazy, które przedstawiają współczesne wyobrażenia o poetce. Na salach prezentowane są tradycyjne azerbejdżańskie stroje i instrumenty. Można także podziwiać dywany oraz kobierce. Wstęp kosztował mnie: 1 manat (około 2 zł).

Dla mnie postać Mehseti jest bardzo intrygująca. Poetka swoim głosem mówiła o miłości. Opowiadała o niej z perspektywy kobiet. Niestety nie mogę delektować się w pełni pięknem tych utworów, ponieważ nie znam perskiego. Jednakże w angielskich przekładach odnalazłam raba'i, które sprawiły mi przyjemność.

Poetka może być także inspiracją dla młodych dziewczyn i kobiet, aby z odwagą podążały za swoimi pasjami i nie przejmowały się konwenensami, które je ograniczają!


Bibliografia:
1. Paul Smith, The Life and the Poetry of Mahsati Ganjavi, Baku 2013.
2. Rafael Huseynov, Mahsati Ganjavi, przed. Ljudmila Talybova, Baku 2013.

Na angielskojęzycznej Wikipedii są próbki jej twórczości: https://en.wikipedia.org/wiki/Mahsati


Tym filmikiem można poczuć klimat ;)
Z wystawy:




Oraz:

Komentarze

Polub stronę :)